سوسک میل ورم mealworm beetle با نام علمی Tenebrio molitor گونه ای از سوسک تیره یا سوسک تاریکی است و در مکانهای تاریک و ساکت و آرام زندگی میکند و میل ورم Mealworms در واقع مرحله لاروی این سوسک است. این سوسک نیز به مانند سایر حشراتی که سیر کامل تغییرات رشد و نمو را طی میکنند یا دگردیسی کامل holometabolic دارند دارای چهار مرحله زیستی تخم egg، لارو larva، شفیره pupa و سوسک بالغ adult است . در طی رشد مرحله لاروی نهایتا به طول 2.5 سانتیمتر و گاه بیشتر میرسد در حالیکه در مرحله بلوغ، طول یک سوسک به 1.25 تا 1.8 سانتیمتر محدود میشود.
شاید شما هم در باره میل ورم شنیده باشید. کرمی که به دلیل محتوای بالای پروتئینی که دارد قابلیت استفاده برای مقاصد مختلفرا دارد. برای تغذیه ماهی ها یا آبزیان دیگر، به عنوان طعمه برای ماهیگیری ورزشی، برای تغذیه خزندگانی مثل مارمولک و کگو یا دوزیستانی مثل قورباغه یا حیوانات خانگی مثل ایگوانا و پرندگان زینتی که در مجموع طیف وسیعی از مصرف کنندگان را شامل میشود.
از این کرم برای تغذیه انسان هم استفاده میشود و در بعضی از کشورها علاقمندان بسیاری دارد.
در پرورش ماهیان زینتی از میل ورم میتوان برای تغذیه دیسکاس، فلاور، اسکار، کوی و دیگر ماهیانی که دهان مناسبی برای خوردن آن دارند استفاده شود. میل ورم در مراحل اولیه لاروی که اندازه کوچکتری دارد برای استفاده ماهیان کوچکتر نیز مناسب است.
استفاده از میل ورم برای تغذیه موجودات دیگر کاملا تمیز و بهداشتی بوده و ضمن اینکه برا یجانور تغذیه کننده جذاب و خوشخوراک است دارای ارزش غذایی بالایی نیز میباشد.
ارزش غذایی تقریبی میل ورم :
پروتئین : ۴۹.۶%
چربی: ۲۷.۲%
کربوهیدرات: ۶.۹ گرم/۱۰۰
همانطور که گفته شد میل ورم از چند دوره زندگی مختلف برخوردار است. مرحله اول زندگی بصورت تخم هست ، بعد دوره لاوری هست و تخم تبدیل به لارو شده و در واقع ما در این مرحله آن را به اسم میل ورم می شناسیم. پس از طی حدود ۲ماه لارو تبدیل به شفیره شده و مرحله بعدی تبدیل به سوسک شده که به سوسک تاریکی معروف است.
تولید مثل میل ورم
سوسک میل ورم به طرز بسیار پر بازدهی تولید مثل میکند و سرمایه گذاری برای پرورش و تکثیر ان توجیه خوبی دارد.
جفتگیری سوسک میل ورم در طی سه مرحله انجام میشود:
سوسک نر سوسک ماده را تعقیب میکند، او را در بر گرفته و اندام تناسلی خود را به بدن ماده وارد کرده و یک بسته اسپرم را به بدن ماده وارد میکند.
پس از جفتگیری و طی چند روز سوسک ماده بستر نرم محل نگهداری خود را حفر کرده و حدود 500 تخم در ان میگذارد. بطور معمول پس از طی 19 روز تخمها تفریخ شده که در اینحال طعمه مطلوبی برای بسیاری از شکارچیان از جمله خزندگان هستند.
در طی مراحل لاروی، میل ورمها از سبزیجات و حشرات مرده تغذیه کرده و در بین مراحل لاروی یا اینستارها instar که بین 9 تا 20 مرحله است پوست اندازی میکنند.
پس از اخرین مرحله پوست اندازی به شفیره تبدیل شده که در ابتدا سفید رنگ و روشن هستند و به مرور زمان به رنگ قهوه ای متمایل میشوند.
شفیره نیز پس از طی 3 تا 20 روز که بسته به شرایط محیطی و بخصوص دما است به سوسک بالغ تبدیل میشوند.
فرمون های جنسی
تاکنون یک فرمون ( PHEROMONE) جنسی که توسط سوسکهای نر آزاد میشود شناسایی شده است.
درون آمیزی در گله سوسکهای میل ورم سبب کاهش جذابیت فرومونهای تولید شده توسط نرها میشود. سوسکهای ماده به رایحه هایی که توسط سوسکهای غیر همخون تولید میشود تمایل بیشتری نسبت به فرومونهای تولید شده توسط نرهای همخون نشان میدهند.
کاهش جذابیت فرمونهای نرهای همخون را به هموزیگوتی آللهای مربوطه ناشی از همخونی نسبت داده اند.
کرمهای میل ورم به دلیل خصوصیات فیزیولوزیکی و زیستی خاصی که دارند در تحقیقات مختلفی بکار برده میشوند از جمله در زیست شناسی پایه، بیوشیمی، تکامل، ایمنی شناسی و فیزیولوژی مورد توجه هستند.
میل ورم در صنعت و تجارت حیوانات خانگی شناخته شده و پر کاربرد است زیرا به عنوان غذا در طیف وسیعی از حیوانات خانگی و تزئینی بکار میرود. منشا میل ورم را از مناطق مدیترانه ای میدانند که به عصر برنز در ترکیه بر میگردد اما امروز در سراسر دنیا گسترش یافته و تکثیر و پرورش یافته و مصرف میشود.
میل ورم به عنوان غذای انسان
میل ورم برای تغذیه انسان نیز به کار میرود و با سابقه تاریخی در بسیاری از کشورهای آسیایی خصوصا اسیای جنوب شرقی مورد مصرف انسان قرار میگرفته است. امروز در فروشگاه های مواد غذایی یافت شده و در سبد غذایی رستورانهای خیابانی در کنار سایر حشرات خوراکی به مصرف میرسد. میل ورم پخته یا برشته شده به عنوان تنقلات و یک غذای میان وعده سالم در جیره امروزه انسانها وارد شده است و تاریخچه مصرف ان به چند صد سال پیش میرسد.
میل ورمها به راحتی در روی جو تازه، سبوس گندم یا برنج یا دانه های دیگر با برشهایی از سیب زمینی ، هویج یا سیب به عنوان منبع رطوبت پرورش می یابند.
به دلیل فضای کمی که برای پرورش ان موردنیاز است، نگهداری و پرورش انها در بسیاری از نقاط اسیای جنوب شرقی محبوب شده است.
میل ورم به بعضی مشروبات یا غذاها به عنوان طعم دهنده نیز افزوده شده است.
میل ورمها به طور معمول برای غذای حیوانات خانگی از جمله خزندگان، ماهیها و پرندگان بکار میرود .
از میل ورمها حتی برای تغذیه پرندگان وحشی در طبیعت در داخل ظروف غذاخوری استفاده میشود. این کار خصوصا در طول فصل لانه سازی پرندگان برای حمایت از تولید مثل انها صورت میگیرد زیرا به دلیل پروتئین بالایی که دارند بسیار مفید هستند.
میل ورمها به عنوان طعمه ماهیگیری نیز استفاده میشوند.
میل ورمها را بصورت تجاری در مخازنی که با سبوس یا پودر یولاف یا مواد مناسب دیگر بستر شده اند پرورش میدهند.
پرورش دهندگان تجاری و حرفه ای میل ورم برای افزایش رشد لاروها از یک هورمون به همراه غذا برای دستیابی به رشد بیشتر لاروها و رسیدن طول انها تا 2 سانتیمتر یا بیشتر استفاده میکنند.
ارزش غذایی میل ورم:
لارو میل ورم به میزان قابل توجهی از عناصر غذایی و مفید برخوردار است که ان را مناسب برای تغذیه انسان و جانوران دیگر میکند.
در هر 100 گرم میل ورم خام حدود 206 کالری انرژی و 14 تا 25 گرم پروتئین وجود دارد.لارو میل ورم دارای پتاسیم، مس، سدیم، سلنیوم، آهن و روی است که رقیب گوشت گاو محسوب میشوند و حاوی حاوی اسید لینولئیک ضروری نیز هستند. آنها همچنین دارای ویتامین بیشتری نسبت به گوشت گاو هستند(بجز B12 )
کاربرد میل ورم در دفع زباله:
نشان داده شده که میل ورمها قادرند از پلیستایرین polystyrene که از ان پلاستیک ساخته میشود به میزان 34-39 میلیگرم در روز استفاده کرده و ان را به مواد آلی قابل استفاده تجزیه کرده و سبب حفاظت محیط زیست شوند
تکثیر میل ورم
برای تکثیر میل ورم باید توجه داشته باشید که میل ورم در مرحله چهارم ، یعنی مرحله ای که سوسک است ماده ای تولید میکند که برای دستگاه تنفسی انسان مضر است.
وسایل مورد نیاز برای تکثیر میل ورم :
۱: به چند ظرف با کف مسطح و اندازه مناسب و ترجیحا با ارتفاعی در حدود ۲۰ سانتیمتر نیاز داریم که دارای درب یا درپوش مناسب برای جلوگیری از فرار لاروها یا سوسک تاریکی باشد. نمونه ظرفهای مناسب در پلاستیک فروشیها وجود دارد مثل ظروف نگهداری نان یا سبزیجات یا میوه ها و یا کشوهای پلاستیکی که در طبقات چندگانه وجود دارند.
۲: یک بستر مناسب در کف ظرف مثل سبوس برنج یا سبوس گندم یا جو شکسته یا پرک شده و بلغور گندم و جو و مواد دیگری نظیر حبوبات خرد شده قابل استفاده است.
۳: کاریرد غذای مناسب نظیر سیب زمینی و انواع میوه هایی نظیر سیب و پرتغال و هلو و زردآلو و سیزی جات مثل اسفناج و هویج
۴: کرم مورد پرورش که حداقل باید در حدود ۱۰۰ گرم لارو میل ورم برای کار فراهم شود.
لارو میل ورم در بستر سبوس گندم
برای موفقیت پرورش میل ورم باید لاروها در دمای اتاق و تهویه هوای مناسب نگهداری شوند. میل ورم برای پرورش نیازی به نور ندارد و تنها برای نظارت در وضعیت رشد لاروها یا شرایط سوسکها نیازمند نور برای کنترل هستیم.
نمای نزدیک قسمت سر میل ورم
باید توجه داشت که غذاهایی که برای تغذیه لاروها گذاشته شده است فاسد نشوند و هر چند روز یک بار باید وضعیت سلامت غذاها کنترل شده و استفاده از یک ظرف غذا به ما در کنترل بهتر شرایط تغذیه میل ورم کمک خواهد کرد.
پس از اینکه سوسکهای نر و ماده با یکدیگر جفت گیری کردند، بسته به شرایط دما، 3 تا 4 روز بعد حفره ای توسط جنس ماده در بستر ایجاد شده و در ان تخمگذاری میکند که شاید تا 500 تخم تولید کند و متناسب با نرخ دمای محل نگهداری انتظار میرود که لاروها بعد از طی 4 تا 12 روز از تخمها خارج شوند و زندگی مرحله لاروی را آغاز نمایند.
ضمن تغذیه در مرحله لاروی شاهد 10 تا 14 بار پوست اندازی و افزایش حجم و سایز لاروها هستیم تا اینکه به سایز لارو بزرگ برسند.
عکس شفیره میل ورم پس از اینکه اخرین پوست اندازی مرحله لاروی انجام شده است.
پس از آخرین پوست اندازی وارد مرحله شفیرگی میشوند که میتواند 3 تا 30 روز بطول انجامد که بسته به دمای محیط دارد و در طی دوره شفیرگی شاهد تغییر رنگ شفیره از شیری کم رنگ تا کرم به رنگ قهوه ای تیره هستیم که نهایتا به مرحله سوسکی وارد میشود.
استفاده از میل ورم غالبا محدود به مرحله لاروی ان است که بسته به سایز مرحله لاروی میتواند برای ماهی ها یا جانوران مختلف بکار رود. اگر قصد مصرف و نیز نگهداری ان را دارید میتوانید در طول مرحله نگهداری از میل ورم به تدریج مقداری از ان را استفاده کنید و سپس با بالغ شدن میل ورم و رسیدن به مراحل بعدی تکامل و دگردیسی ، مقداری از ان را برای تولید نسل بعد نگهداری کنیم.
تشخیص جنسیت سوسک ها بسیار سخت بوده و تنها با استفاده از میکروسکوپ و یا از طریق کالبد شکافی مقدور است لذا برای موفقیت در داشتن سوسک نر و ماده برای تولید نسل آینده حتما باید تعدادی از انها را با یکدیگر نگهداری کنیم تا شانس حضور هر دو جنس سوسک و موفقیت تخمگذاری فراهم شود.
سوسک میل ورم کاملا بالغ
سوسک هایی که از میل ورم ها تولید شده اند پرواز نمیکنند اما برای جلوگیری از فرار یا خروج آنها از محل نگهداری باید حتما درب مناسب برای ظرفها وجود داشته باشد.
به هنگام نگهداری از میل ورم برای مصرف و یا تکثیر و پرورش آن در منزل حتما به مناسب بودن مکان از نظر انجام عملیات پرورش و نیز وجود تهویه مناسب در محل نگهداری توجه شود.
مرحله لاروی میل ورم به عنوان طعمه برای تغذیه جانوران استفاده میشود و معمولا سوسک این کرم به کار نمیرود.
میل ورم ارزش غذایی بالایی داشته و استفاده از ان سبب بهبود سلامت و بقای جانوران تغذیه کننده میشود.
سوپر ورم Superworm
سوسک سوپرورم superworm beetle با نام علمی Zophobas morio نیز گونه ای از سوسک تیره یا سوسک تاریکی است که همانند میل ورم در مکانهای تاریک و ساکت و آرام زندگی میکند و سوپر ورم superworm در واقع مرحله لاروی این سوسک است.نامهای دیگر سوپرورم عبارتند از کینگ ورم King Worms و موریو ورم Morio Worms و یا به طور ساده با نام زوفوباس Zophobas شناخته میشود. این سوسک نیز دگردیسی کامل holometabolic داشته و به مانند میل ورم دارای چهار مرحله زیستی تخم egg، لارو larva، شفیره pupa و سوسک بالغ adult است . سوپرورم در صنعت خزندگان خانگی کاربرد بسیار دارد.
سوپر ورم را با میل ورم غول پیکر یا giant mealworms با نام علمی Tenebrio molitor نباید اشتباه گرفت.
در طی رشد مرحله لاروی نهایتا به طول 5-6 سانتیمتر میرسد.
مقایسه میل ورم و سوپر ورم :
سوپر ورم شباهت زیادی به میل ورم داشته و تفاوتهایی نیر به شرح زیر دارد:
هضم پوسته ضخمیتر سوپر ورم نسبت به میل ورم سخت تر بوده و ماهیان حساستر و سخت گیرتری نظیر دیسکس یا فلاورهای زینتی بهتر است با میل ورم تغذیه شوند اما ماهی های درشت جثه تری نظیر سیکلیدهای امریکایی همچون اسکار به راحتی از سوپر ورم هم استفاده میکنند.
به دلیل بروز همنوع خواری در مراحل اخر لاروی در سوپر ورم ، تکثیر آن سخت تر بوده و لازم است وقتی لارو ها بزرگ میشوند در ظروف جداگانه نگهداری شوند. با بالغ شدن لاروها دیگر نیازی به تغذیه نداشته و با قرار دادن انها در ظروف کوچک مناسب و عدم تغذیه انها در واقع انها را برای ورود به مرحله بعدی زندگی اماده و تحریک می کنیم.
توجه داشته باشید که این کرمها قادرند ظروف مقوایی یا کارتنی را خورده وسوراخ کرده و از ان خارج شوند و ظروف نگهداری باید از جنس مناسب نظیر شیشه یا پلاستیک باشد تا نتوانند ان را سوراخ کرده و خارج شوند.
وقتی وارد مرحله سوسکی شدند و تحت استرس قرار بگیرند از خود ماده شیمایی ناخوشایند و مضری را خارج میکنند که برای تنفس ما ضرر دارد و لزوم وجود تهویه برای نگهداری از کرمها برای حذف این ماده است. ماهی های بزرگی نظیر اروانا قادرند سوسک های بالغ را نیز بخورند.
برای نگهداری طولانی مدت میل ورم یا سوپر ورم میتوان انها را در آفتاب خشک کرد و یا پس از مردن در آفتاب انها را در فریزر برای مصرف نگهداشت.
برای اطلاعات بیشتر به دوره آموزشی زیر مراجعه فرمایید:
پکیج جامع آموزش تکثیر و پرورش و نگهداری میل ورم و سوپر ورم
سلام
بعد از سوسک شدن سوپرورم ها چند روز طول می کشه تا جفت گیری کنن ؟
سوسک های من یه هفته است که همینجوری دارن میچرخن
سلام.
معمولا یک تا چند هفته طول میکشه تا سوسکهای سوپر میل ورم شروع به تخمگذاری کنند.
این امر بستگی به میزان رطوبت، میزان دمای محیط پرورش و میزان و کیفیت غذایی که در اختیار سوسکهای سوپر میلورمتون هست قرار داره.
در دمای بالاتر در حدود دمایی مطلوب برای پرورش سوپر میلورم میشه انتظار داشت که فرایند زیستی در آنها سریعتر شده و تولید مثل زودتر صورت بگیره.
میزان فضای زیستی در دسترس، ایجاد محیط امن برای زیستن و نسبت جنسی مناسب میتونه در موفقیت تولید مثل سوپر میل ورم نقش مهمی ایفا بکنه.