سلام به همه
برای کسی که تازه یک آکواریوم خریده و قصد راه اندازیشو داره هیچ چیزی هیجان انگیزتر از انتخاب ماهی برای تانک جدیدش نیست.
این انتخاب از جهات مختلفی تعیین کننده و مهمه و میتونه عامل اصلی در موفقیت نگهداری از این سرگرمی و کسب لذت حضور ماهیان زیبا و رنگارنگ در زندگیمون باشه و یا علت ناکامی در نگهداری از ماهیهامون باشه و باعث بشه شاهد رنج و بیماری و تلفات ماهیهامون باشیم و سبب ناکامی ما از تجربه ای لذت بخش در نگهداری از ماهیها بشه و با به کل ما را از نگهداری ماهی و آکواریوم دلسرد بکنه.
شاید این سوال برامون پیش بیاد که برای تانک ماهی های آب شیرین چه ماهی هایی مناسبه که بخریم؟
این سوال برای کسانی که اولین باره که میخوان ماهی زینتی بخرن میتونه به صورت یه چالش و سر در گمی به حساب بیاد. شاید بگیم خوب میریم و هر ماهی که خوشمون اومد را میخریم و میبریم تو تانکمون میریزیم و ازش لذت میبریم.
شایدم بگیم که میریم و از فروشنده ماهی های زینتی میخوایم که بهمون پیشنهاد خرید ماهی مناسب را بده.
شایدم بخوایم تو نت چرخی بزنیم و کمی اطلاعات در این خصوص بدست بیاریم.
در این مطلب سعی میکنیم تا به جنبه های مهمی که میتونه روی تصمیم خرید ماهی و نوع ماهی که انتخاب میکنیم موثر باشه بپردازیم.
دمای مورد نیاز برای زندگی:
در مرحله اول میدونیم که بیشتر ماهی های آکواریومی که در فروشگاه های ماهیان زینتی عرضه میشه مربوط به مناطق گرمسیری و معتدل هستن و غالبا دمایی بالای 20 درجه را برای زندگی میپسندن و باید توجه داشته باشیم که این حداقل دمایی در طول سال براشون تو محل نگهداریشون فراهم بشه و اگر قراره تو حیاط، محوطه آزاد یا جایی که دمای پایینی در بعضی از فصول داره نگهداری بشه نسبت به استفاده از بخاری یا گرم کننده مناسب براشون فکری بشه.
بهتره تو آکواریوم دمای 25 تا 30 درجه را برای ماهیامون فراهم کنیم. معمولا دمای محیط زندگی ما برای ماهی ها هم مناسب و قابل تحمله. البته این دما میتونه برای ماهیهای مختلف و در شرایط مختلف تفاوت داشته باشه اما انچه میخوایم بهش توجه داشته باشیم اینه که بدونیم غالب ماهیان مورد نظرمان تو دسته ماهیان ساکن در مناطق گرمسیری هست.
خوب بریم سراغ سایر عوامل و نکات موثر در انتخاب ماهی برای خرید.
نوع آکواریوم:
اولین نکنه، تیپ و نوع آکواریومی هست که مد نظرمونه یا میخوایم داشته باشیم.
تانک اجتماعی ماهیان گرمسیری.
تانک ماهی گلدفیش و ماهیان طلایی
تانک ماهی کوی.
تانک سیکلیدهای آفریقایی یا امریکایی
تانک یک گونه خاص.
یا سایر انواع یا بیوتوپ های مختلف ماهی.
اندازه تانک:
اندازه آکواریوم یا مخزن نگهداری ماهی و حجم و ابعادش عامل تعیین کننده در چند انتخاب مهم در خصوص ماهیها است:
نوع ماهی
اندازه ماهی
تعداد ماهی
این عواملو باید برای نگهداری و خرید ماهی مد نظر داشته باشیم.
اندازه هر تانکی سبب ایجاد محدودیت ها و تعیین عوامل و شرایط خاص خودش در تانک یا مخزن ماهی میشه:
حجم مخزن
سطحی از مخزن که در مجاورت هواست
ظرفیت زیستی مخزن
فضای زیستی
همه این عوامل به اندازه آکواریوم و مخزن نگهداری و محتویاتی که در ان دارید بستگی دارد.
اندازه تانک میزان ذخیره سازی یا تراکم ماهی را تعیین میکنه و باید همیشه تراکم مطلوب ماهی و آبزیان را در تانکمون در نظر داشته باشیم تا از حفظ کیفیت آب و سلامت ماهیان و موجودات ساکن در آکواریوم اطمینان پیدا کنیم.
توجه به خلق و خوی ماهی ها:
بعضی ماهیان قلمرو طلب هستن و در یک آکواریوم به دفاع از منطقه ای خاص به عنوان قلمرو زیستی خودشون میپردازن و در دفاع از قلمرو خودشون میتونن رفتار تهاجمی از خود نشون بدن.
اگه تعداد زیادی ماهی قلمرو طلب در یک تانک با هم نگهداری بشن طبعا میشه انتظار یک کشمکش بدون انقطاع را در بین ماهیاتون داشته باشید که قطعا میتونه سبب آزار و آسیب به ماهیاتون و یا سایر ساکنین آکواریوم بشه.
سازگاری ماهی ها:
خلق و خوی ماهیها با یکدیگه متفاوته و طبعا بعضیهاشون بسیار آرام و اجتماعی و بعضی بسیار خود سر و تهاجمی و سرکش هستن.
وقتی میخواین ماهی بخرید باید توجه داشته باشید که ماهیهایی که از نظر رفتار و سازگاری میتونن هم تانکیهایی خوبی در کنار هم باشند و حضور همدیگه را بخوبی تحمل کنن مد نظرمون باشه و حضور ماهیان ناسازگار سبب تبدیل آکواریوم و مخزن ماهیامون به میدان جنگی میشه که نتیجه اش آسیب و زخم و جراحت در بدن ماهیها، بروز استرس در تانک، فرصت حضور عوامل فرصت طلب و بیماریها در مخزن و نهایتا بیماری و تلفات ماهیها در تانکمون خواهد بود.
پس توجه داریم که بعضی ماهی ها بسیار آرام و صلح جو هستند و بعضی رفتار متعادلی دارند و بعضی مهاجمند و بعضی بسیار مهاجم و پرخاشگرند.
حتی نگهداری بعضی ماهیان با بعضی ماهیان مهاجم دیگر سبب ازدیاد رفتار پرخاشگری و تهاجم در آنها میشود.
پس قبل از خرید ماهیها هم به سارگاری آنها با یکدیگر و هم به خلق و خوی سازگار هر یک از گونه ها توجه کنیم .
میتوانیم از فروشنده ماهی نیز در این خصوص راهنمایی گرفته و انتخاب درست تری داشته باشیم.
تغذیه ماهی ها:
نکته دیگر در انتخاب ماهیها، توجه به نوع تغذیه و مقدار غذایی است که ماهیان مورد نظرمون میخورند.
در نگهداری ماهی ها باید هم نوع مناسبی از غذا خریداری شود و هم به مقدار درست و مناسبی از غذا در اختیار ماهی ها قرار داده شود.
وقتی ماهیان مناسب و با نیازهای زیستی مشابهی خربداری شود بهتر میتوان نیازمندی غذایی آنها را هم از نظر نوع غذا و تنوع غذایی و هم از نظر مقدار غذایی که باید در اختیارشان قرار گیرد و هم از این نظر که غذای مناسب و به اندازه در دسترس همه ماهیهای تانک قرار گرفته داشته باشیم.
ماهیهایی که گرسنه باشند یا کمتر از نیازشان غذا بدست آورند یا به تدریج ضعیف تر شده و نهایتا دچار عوازض تغذیه ای یا ابتلا به بیماری میشوند و یا اینکه رفتار تهاجمی در انها تشدید شده و ممکن است سطح استرس و آسیب به ماهیان هم تانکی را بالا ببریند.
تغذیه بیش از اندازه یا نامتعادل نیز مشکلات دیگری را برای ماهیان به بار میاورد و اگر انتخاب درستی در ماهیهای هم تانکی نداشته باشیم ممکن است بعضی ماهیان بیشتر غذا خورده و بعضی کمتر به غذا دسترسی داشته باشند که هر دو گروه را مستعد ابتلا به مشکلات دیگر میکند.
شاید به نظر برسد که با تغذیه بیشتر میتوانیم نیاز همه ماهیان را تامین کنیم اما این امر یعنی تغذیه بیش از حد، معمولا به آلودگی آب تانک، کاهش کیفیت زیستی در آکواریوم، افزایش امونیاک و نیتریت و سموم ازته در تانک و در مجموع به کاهش شرایط مطلوب زیستی در تانک منجر میشود.
شاید بتوان گفت که یکی از مهمترین مشکلات رایج در آکواریومها و مخازن نگهداری ماهی ها ناشی از تغذیه بیش از حد و یا استفاده از غذای نامناسب برای تغذیه است.
چه تعداد ماهی بخریم؟
وقتی در فروشگاه ماهیان زینتی در مقابل تانکهای ماهیان رنگارنگ و کوچک و بزرگ زیبا می ایستیم طبعا میل داریم مجموعه ای از زیباترین ماهیها را خریداری و به آکواریوم خود در خانه انتقال دهیم.
شاید بهترین حالت در بیشتر مواقع تنها افزودن چند عدد ماهی ( 2 تا 3 عدد یا کمی بیشتر بسته به اندازه تانک و مراحل آماده سازی آن) به آکواریوم جدید و تازه راه اندازی شده باشد. طبعا ماهیان انتخابی نیز باید از انواع مقاوم و کوچک باشند.
اینکه چه زمان میتوانیم ماهیان بیشتری به تانکان اضافه کنیم بسته به این است که چرخه نیتروژن یا سیکل ازت در تانکمان کی برقرار شده و مخزن ما ظرفیت پالایش مواد زاید زیستی در تانک را به دست آورده باشد.
نکته مهم در انتخاب تعداد ماهی میانه روی و میانه روی و میانه روی است.
چه برای بار اول میخواهید ماهی برای تانک تازه خود بخرید و یا اینکه در دفعات بعد قصد افزودن ماهیان جدید به ماهیان قدیمی حاضر در تانکتون داشته باشید.
فاکتورهای تاثیر گذار در انتخاب ماهی:
معمولا جذابیت های بصری ویژه ماهی های زینتی، علاقمندان تازه کار سرگرمی آکواریومی را بیش از هر چیز به خود جلب کرده و در انتخاب آنها تاثیر میگذارد و جنبه های جذاب رفتاری یا حرکتی و زیستی ماهیان در مراحل بعدی در جلب توجه یک مشتری تازه علاقمند به ماهی زینتی است.
خوب بهتره خصوصیات مطلوب یه ماهی که برای شروع مناسبه را به خدمت تون عرض کنم.
ماهی مناسب برای تانکهای جدید باید قادر باشه دامنه وسیعی از تغییرات کمی و کیفی و فیزیکی و شیمایی آب را تحمل بکنه. خصوصا تغییراتی که در حین راه اندازی آکواریوم جدید بوجود میاد و باید قادر به تحمل ان باشه.
ماهی تانک جدید باید دامنه وسیعی از غذا ها را پذیرا باشه و تغذیه ماهی هم مشکل نباشه.
از نظر قابلیت رشدی به نحوی نباشه که در مدت کوتاهی به اندازه بزرگی برسه و مشکلات هم تانکیهایی که به دنبال خواهند امد را بیشتر کنه.
مهاجم نباشه و قلمرو طلبی نداشته باشه.
با طیف وسیعی از ماهیان دیگر سازگاری داشته باشه و قابلیت هم تانکی شدن را با انها داشته باشه ( بجز مواردی که دوست داشته باشید از یک گونه خاص به تنهایی نگهداری کنید).
ماهیانی که بصورت گروهی حرکت میکنند میتونه انتخاب اولیه خوبی برای ماهیدار کردن تانکهای جدید باشه.
شاید از بین انها انواع رنگارنگ دانیوها (زبرا ) که امروزه در رنگهای صورتی، زرد، پرتقالی، سبز، آبی، نئون و دیگر رنگهایی که به تدریج وارد فروشگاه های ماهیان زینتی میشن گزینه مناسب و زیبا و مقاومی برای شروع حساب بشه.
بازم یادمون باشه که میانه روی کلید موفقیت در نگهداری و لذت بردن از تانک ماهیان زینتی جدیدمونه. همیشه در ابتدا تعداد کمی ماهی کوچک را به تانکتون معرفی کنید و فرصت بدید تا تانکتون کمی جا بیفته و کم کم به تعداد و تنوع ماهیاتون اضافه کنید.
شاید براتون جالب باشه ماهیان گروهی از خانواده تترا ها که رنگ و لعاب و حذابیت بصری و تنوع گونه بیشتری دارند را برای شروع کار خریداری و به آکواریومتون انتقال بدید اما باید توجه داشته باشید که تترا ها به تغییرات شرایط آب و کیفیت زیستی مطلوب تانکتون حساس بوده و ماهیان مناسبی برای شروع کار آکواریوم داری و یا تانکهایی که هنوز سیکل ازت در انها کامل نشده نیستند.
اگه عاشق تترا ها هستید کمی تا اندکی صبور باشید تا تانکتون جابیفته و ثبات لازم را پیدا کنه.
ماهی هایی که اندازه بزرگی پیدا میکنن و رشد بسیار سریعی دارند گزینه خوبی برای شروع نیستن از جمله انواع گلدفیش ها و کوی و بارب حلب و پاکو و ماهیان بزرگ جثه و سرع الرشد دیگه.
چری باربها و رزی باربها به اندازه کافی زیبا و مقاوم هستند و میتونن از گزینه های اولیه شما برای خرید باشن اما تایگر بارب و گرین بارب میتونه گزینه مشکل سازی برای تازه کاران سرگرمی آکواریوم باشن چون میتونن باله و دم ماهیان دیگه را در تانک نوک زده و سبب آزار و آسیب به انها بشن و اعصاب شما را هم خرد کنن و سرگرمی لذت بخش اکواریوم را به نگرانی برای سلامت بعضی ماهیاتون تبدیل کنن.
زبرا دانیو و و انواع کوریدوراسها گزینه مناسبی برای شروع هستند .
کت فیش های بزرگ یا همان لجن خوارها برای تانکهای کوچک مناسب نیستند مگر اینکه بتوانید وقتی از سایز مشخصی که متناسب برای تانک شماست بزرگتر شدند ان را با اندازه کوچکترش در فروشگاه ماهیان زینتی که با ان ارتباط دارید عوض کنید.
کت فیشهای کوچک جثه میتوانند هم تانکیهای خوبی برای ماهیها در تانکهای اجتماعی باشند.
انواع ماهی های رنگین کمان میتونن برای شروع در نظر گرفته بشن.
کمی حوصله کنید تا تانکتون جابیفته و سیکل ازت در ان طی بشه تا بتونید ماهیهای مورد علاقه تون را خریداری و به آکواریومتون معرفی کنید.
خیلی از کت فیشها برای تانکهایی که تاره راه اندازی شدن و یا شروع سرگرمی آکواریوم مناسب نیستند چه از نظر اینکه بعضی از انواع آن بسرعت بزرگ شده و مناسب برای شروع آکواریومداری نیستند و چه از نظر اینکه بعضی از گونه های زیبا و کوچکتر کت فیشها به شرایط آب حساس بوده و برای تانکهای تازه راه اندازی شده که قرار است سیکل ازت را طی کنند مناسب نیستند
شاید بهتون برای شروع کار ماهی گلدفیش پیشنهاد بشه. ماهی طلایی یا گلدفیش اگرچه ماهی مقاوم و زیبایی هست اما یک مشکل برای تازه کاران داره و اون هم اینه که مقدار زیادی غذا میخوره و مقدار زیادی مدفوع و ضایعات در تانک بجا میزاره و بنا به عادت هم کف تانکتون را جستجو و شن هاتونو غربال و بعد از مدتی هم ضایعات داخل شنهاتون را داخل آب تانکتون وارد و ابتونو از شفافی در میاره. شاید به دلیل نوع تغذیه، میزان رشد و خصوصیات رفتاری باید تانک بزرگتر و با فیلتر مناسبتری را برای نگهداری از گلدفیشها در نظر بگیریم و شاید بهترین انتخاب برای شروع نباشه مگر اینکه شما عاشق بعضی از انواعش باشید و بخواید اونا رو بصورت تک گونه نگهداری کنید. در هر صورت انتخاب اولیه مناسبی برای شروع به نظر نمیاد.
ماهی های زنده زا هم اگرچه زیبا بوده و تولید نوزاد انها در آکواریوم هم برای ما و هم برای بچه ها تو خونه جالب و شگفت انگیزه اما به نسبت ماهیهای مقاوم نیاز به شرایط با ثبات تری در آکواریوم دارند و اگر مایل به خرید آنها هستید شاید بهتر باشه بصورت اختصاصی از یک گونه ماهی زنده زا برای شروع استفاده کنید و شرایط لازم را براش فراهم کنید. گوپی ها بسیار زیبا و شادابند و میتونند تانکی رنگارنگ را براتون به ارمغان بیارن.
عوامل به هم پیوسته:
طبیعیه که انواع مختلف ماهیان نیازمند شرایط زیستی مختلف بوده و عادات و رفتارهای متفاوتی از خودشون نشون میدن که باید در انتخابمون بهش توجه داشته باشیم. مثلا وقتی مایلیم از ماهی کوی در تانکی نگهداری کنیم باید بدونیم که هم از نظر دمایی و هم از نظر نوع تغذیه و هم از نظر سازگاری باید به انتخاب ماهیان هم تانکی با اون توجه داشته باشیم و طبعا ماهی کوی یا گلدفیش را نمیتونیم در تانکی که مایلیم میگو نگهداری کنیم داشته باشیم یا انها را در یک تانک اجتماعی ماهیان گرمسیری که طیف وسیعی از ماهیان رنگارنگ و با سایزهای متفاوت را در بر میگیره همراه کنیم.
دو عامل که بیشترین نقش را در انتخاب نادرست برای خرید ماهی داره عبارتند از:
خرید و اضافه کردن تعداد زیادی ماهی در یک بار
انتخاب ماهی های نادرست.
و اما اخرین کار
خرید ماهی در فروشگاه ماهیان زینتی :
وقتی تصمیتون رو گرفتید چه نوع ماهی و به چه تعداد بخرید نوبت انتخاب ماهی سالم و مناسب برای خرید میرسه.
مهمترین خصوصیات یک ماهی خوب و سالم شاید اینطور باشه:
ماهی های مسن را خریداری نکنید
ماهی شاداب و خوش رنگ باشد
آزردگی در بدن و باله ها نداشته باشد
چشمان ماهی تار و ابری نباشد که میتواند ناشی از شرایط بد نگهداری یا کیفیت بد آب باشد
ماهیهای با شکم تو رفته را نخرید چون ممکن است ناشی از بیماری یا سوء تغذیه باشد.
ماهیهای ورم کرده یا با پولکهای ریخته یا برامده را خریداری نکنید.
انتخاب و خرید ماهی درست در شروع کار میتواند ضامن لذت بردن شما از محیط زیبای آکواریوم و شگفتیهای زیستی ماهیان زیبای درونش شود.
شروع خوبی داشته باشید.
با احترام: عباس ترابیان
کانال تلگرام دکتر ماهی برای تکثیر و پرورش و نگهداری ماهیان زینتی و مدیریت آکواریوم
t.me/fishdoctor_aquarium_fancyfish
